Solda kurt; sağda köpek
Köpeklerin Sadece Görünüşünü
Değil, Beyinlerini de Değiştirdik
Yapılan araştırma, insanların köpekleri belirli davranışlar için seçici bir şekilde üreterek, beyinlerini nasıl şekillendirdiğini gösteriyor.
Binlerce yıl boyunca köpeklerle yaşadık, onları korkunç kurtlardan, boyutları değişen, kabarık, kuyruk sallayan frizbi avcılarına dönüştürdük.
Şimdi ise köpeklerin beyin taramaları üzerine yapılan yeni bir araştırma, köpek dostlarımız üzerindeki etkimizin daha da derin olduğunu gösteriyor: Beyinlerinin yapısını değiştirdik.
Köpek beyinlerinin evrimini inceleyen, ancak bu çalışmaya dahil olmayan Daniel Horschler, “Bu gerçekten heyecan verici yeni bir çalışma. Köpekler daha önce bu şekilde çalışılmamıştı.” diyor.
Araştırmayı yürütmek için, sinirbilimci Erin Hecht ve meslektaşları, 33 farklı ırktan 62 safkan köpekten bir MRI beyin taraması kütüphanesi oluşturdular.
Araştırmacılar yan yana dizilmiş görüntüleri gördükleri anda, “Size bakan sonuçları görebilirdiniz.” diyor.
Bişon çuha köpeği, Labrador avcıları ve daha fazlasını içeren köpeklerin çeşitli kafa şekilleri ve büyüklükleri vardı. Ancak bu şeylerin hiçbiri köpeklerin beyninin düzenindeki çeşitliliği açıklayamaz.
Hecht ve ekibi, köpekten köpeğe daha büyük veya daha küçük olma eğiliminde olan ve birbirleri ile paralel olarak değişen altı beyin bölgesi ağı belirledi.
Bu örüntü, araştırmacıların bu bölgelerin muhtemelen farklı davranışlarda birlikte çalıştığını düşünmelerini sağladı. Araştırmacılar, farklı düzenlerin ırklar arasındaki davranışsal farklılıklardan kaynaklanıp kaynaklanmadığını merak ettiler.
Örneğin Beagle’lar insanlarda kanserli tümörleri koklayabilir ve doktorların anlamasına yardımcı olabilir ve bir Border Collie yüzlerce koyunu olağanüstü hız ve çevikliğe sahip bir şekilde kontrol edebilir.
Ekip, söz konusu altı ağın, yetiştirildikleri özelliklere göre köpekler arasında nasıl farklılık gösterdiğine baktı.
Yayınlanan araştırmaya göre, altı beyin ağının her biri, en az bir davranışsal özellik ile ilişkiliydi. Örneğin polis köpekleri olarak kullanılan boxerlar ve dobermanlar, ağdaki görme ve koku ile bağlantılı diğer ırklardan önemli farklılıklar gösterdi. Sporla mücadele için yetiştirilen köpekler ise, ağda korku, stres ve endişe tepkilerini temsil eden değişiklikler gösterdi.
Hecht, özellikle görme avcılığı için yetiştirilen köpekler ve kokuyla avlananlar arasındaki farklarla ilgileniyordu.
Kokuyla avlamada uzmanlaşmış köpekler, beynin kokuları algılayan ön bölgelerinde değil, bunun yerine köpeklerin bu bilgileri anlamalarına ve aktarmalarına yardımcı olan daha sofistike alanlarda farklılık gösterdi.
“Kokuyla avlanan köpekler ile çalışan eğitmenlerden, bir köpeği koklamak için eğitmek zorunda olmadıklarını duyduklarını duydum. Sadece rapor vermeleri için onları eğitmelisiniz.”
Hecht, ayrıca bulgularının başka etkileri olabileceğini de belirtti.
“Çevremizdeki türleri beyin yapılarını etkileyecek kadar çok değiştirdiğimiz gerçeği çok derin. Bunu nasıl yaptığımızdan ve bunu yaptığımız hayvanlara nasıl davrandığımızdan sorumlu olmamız için bir çağrı olduğunu düşünüyorum.”
Science Mag. 2 Eylül 2019.
Makale: Erin E. Hecht, Jeroen B. Smaers, William J. Dunn, Marc Kent, Todd M. Preuss, David A. Gutman. 2019. Significant neuroanatomical variation among domestic dog breeds. The Journal of Neuroscience.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder